Mensen die te maken hebben met het Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) hebben naast buikklachten vaak nog te maken met andere problemen. Lichamelijk zou je kunnen denken aan hoofdpijn of vermoeidheid, maar op het sociale vlak kan dit ook leiden tot ongemakken. Denk bijvoorbeeld eens aan een keer heerlijk uit eten! Heerlijk kan vaak weggelaten worden bij deze mensen. Niet zozeer omdat ze het eten niet lekker vinden, maar meer vanwege de (mogelijke) reactie op het eten, of de bereiding ervan. Krampen, misselijkheid, diarree (of juist een verstopping) kunnen het gevolg zijn van zo’n “gezellige” avond. Maar niet alleen deze klachten kunnen een gevolg zijn, want zoals ik al eerder in deze blog schreef, kan een prikkeling van de darmen ook nog een veel grotere uitwerking hebben. Een groot probleem van het PDS is dat het voor de buitenwereld vaak niet zichtbaar is. Dit houdt in dat er vaak sprake is van onbegrip (“ga toch gezellig mee wat eten”, “als ik zo weinig zou eten, dan dan zou ik ook niet dik worden”). Het is echter weldegelijk een serieus probleem!
Osteopathie kan, zoals onder andere blijkt uit dit onderzoek, een zinvolle bijdrage leveren aan het welzijn van de patiënten met het PDS. Kan dit ervoor zorgen dat de klachten volledig verdwijnen? Misschien…bij enkele mensen, maar vaak zie je in ieder geval een sterke afname van klachten, tot grote opluchting van de personen in kwestie.
Hoe kijken wij nou naar dit soort klachten? Allereerst dien je de anatomie enigszins te begrijpen, voordat je de klachten kunt begrijpen. Een darm is meer dan een buis waar voedsel doorheen gaat. Het bestaat uit een aantal lagen, slijmvliezen, spieren etc. Deze moeten van een goede kwaliteit zijn om het hele verteringsproces goed en vlotjes te laten verlopen. Daarbij is het natuurlijk van belang, dat de bezenuwing, alsook de bloedtoevoer en –afvoer goed verlopen.
Om ieder orgaan, dus ook de darm, loopt een soort (bindweefsel)vlies, een fascia. Deze fascia heeft een aantal functies, waaronder het functioneren als ophangsysteem, maar het zorgt er ook voor dat de structuren bijvoorbeeld langs elkaar kunnen glijden.
Als je kijkt naar de schematische tekening, dan zie je de dwarsdoorsnede van de darmen (blauwe rondjes) ten opzichte van de wervelkolom (verticale blauwe strepen). De roze lijn is de fasciale omhulling en de groene en rode lijnen staan voor de bezenuwing en de doorbloeding van de darmen. Wanneer de fascia gespannen is ter hoogte van de ophanging van de darm (bruine pijl en kruisjes), dan worden de bloedvaten en de zenuwen al het ware ‘afgeknepen’. Hierdoor is er te weinig doorbloeding, wat zorgt voor een verslechtering van het slijmvlies en gespannen darmen door een samentrekken (verkramping) van de spierlagen in de darm. Ook krijgt de darm te weinig of juist teveel zenuwprikkeling, waardoor bijvoorbeeld het samentrekken van de darm vertraagt of juist versnelt. Dit kan tot gevolg hebben dat er obstipatie of juist diarree ontstaat.
Binnen de osteopathische behandeling is het zaak om de spanning van dit ophangsysteem zo optimaal mogelijk te krijgen, zodat de bloedvaten en de zenuwen gewoon hun werk kunnen doen.
Bij dit verhaal, is het ook belangrijk om verder te kijken in het hele verteringsproces. Zo is het bijvoorbeeld ook zeer belangrijk dat bijvoorbeeld de lever en de nieren de afvalstoffen goed kunnen verwerken en dat de galblaas de gal kan meegeven aan de (vette) voeding.
De schedel speelt naast het buikverhaal ook vaak een rol in dit verhaal… Ter hoogte van de achterkant van de schedel treedt aan zowel de linker als rechter kant een bepaalde hersenzenuw (nervus vagus) via een schedelnaad naar buiten. Deze zenuw loopt via de borstkas, waar hij de longen en het hart verzorgt, richting de buik en hier voorziet hij vrijwel alle organen die te maken hebben met de vertering van prikkels. Wanneer er dus ter hoogte van de schedel een obstructie is van de schedelnaad, dan kan het zijn dat deze zenuw teveel geprikkeld wordt, met bijvoorbeeld een overprikkeling van de darmen tot gevolg.
Last but not least….de voeding. Mensen met gevoelige darmen moeten natuurlijk goed letten op hun voeding. Eerst moet je zien te achterhalen welke voeding jij niet kunt verdragen. Dat kost tijd en het bij houden van een soort voedseldagboek kan hierbij een goed hulpmiddel zijn. Zodra je weet wat je niet goed kunt verdragen, is het zaak om deze producten zo veel mogelijk weg te laten. Daarnaast is het zaak om voldoende water te drinken, ten gunste van de kwaliteit van je slijmvliezen.
Samengevat is het dus belangrijk om het PDS niet te zien als slechts een darmprobleem, maar de totale mens te benaderen. De probleemzones opzoeken waardoor de darmen geprikkeld raken en deze aanpakken. De kans is dan groot dat zowel je darmen als je jijzelf daarna beter kunnen functioneren!